Siatka geograficzna

Uznanie kulistego kształtu Ziemi umożliwiło opracowanie siatki geograficznej, czyli umownego układu południków i równoleżników na kuli ziemskiej. Ma ona kilka podstawowych cech:

• równoleżniki są okręgami zmniejszającymi się w kierunku biegunów, największym równoleżnikiem jest równik;
• południki są wielkimi okręgami przechodzącymi przez obydwa bieguny, każdy południk ma obwód równikowy;
• południki i równoleżniki przecinają się pod kątem prostym;
• południki i równoleżniki tworzą trapezy sferyczne zmniejszające się w stronę biegunów.

Siatka geograficzna służy do określania położenia punktów na Ziemi przy użyciu konkretnych liczbowych współrzędnych geograficznych, zwanych także koordynantami geograficznymi. Zalicza się do nich długość i szerokość geograficzną.

Długością geograficzną nazywamy kąt, zawarty między dwiema półpłaszczyznami, z których pierwsza wyznaczona jest przez południk zerowy, a druga przez południk przechodzący przez dany punkt. Przyjmuje ona wartości 0°-180° na wschód (E - ang. East) bądź na zachód (W - ang. West) od południka zerowego. W 1884 r. przyjęto, że południk zerowy przebiega przez obserwatorium astronomiczne w Greenwich.

Szerokość geograficzna wyznacza kąt zawarty między płaszczyzną równika a promieniem ziemskim poprowadzonym ze środka Ziemi do danego punktu. Może ona przyjmować wartości 0°-90° zarówno na północ (N -ang. North), jak i na południe (S - ang. South) od równika.